Avrupa Birliği, Türkiye'nin Suriyeli sığınmacılara 2024 yılına kadar ev sahipliği yapmaya devam etmesi için 3,5 milyar euroluk yeni bir fon oluşturmayı anlaşıldı.
Avrupa Birliği'nin önde gelen liderleri, Türkiye'nin mültecilere ev sahipliği yapması ve Yunanistan'dan gelen göçmenleri geri alması için yeni bir mali paket üzerinde anlaşırken, aynı zamanda “göçmenlerin siyasi amaçlarla araç haline getirilmesine” karşı uyarıda bulundu.
Türkiye için 3,5 milyar avro (yaklaşık 4,2 milyar dolar), göçmenlerin AB'ye ulaşmasını engellemeye devam etmeyi amaçlayan daha büyük bir yardım paketinin parçası olacak. 27 AB liderinin Brüksel'deki iki günlük Avrupa Konseyi zirvesi için Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanan bir çalışma belgesine göre, Lübnan ve Ürdün için de 2,2 milyar avro (2,6 milyar dolar) ayrılacak. BM Genel Sekreteri Antonio Guterres de katıldı.
BM Mülteciler Yüksek Komiserliği'ne göre Türkiye yaklaşık 3,7 milyon Suriyeli mülteciye ev sahipliği yaparken, Lübnan 855.000 ve Ürdün yaklaşık 667.000 Suriyeli mülteciye ev sahipliği yapıyor.
Bir zirve bildirisinde, "Avrupa Konseyi, Komisyon'u, Suriyeli mülteciler ve Türkiye, Ürdün, Lübnan ve bölgenin diğer bölgelerindeki ev sahibi topluluklar için finansmanın devam etmesi için gecikmeden resmi teklifler sunmaya çağırıyor" dedi.
Komisyonun resmi paketi Eylül ayına kadar Avrupa Konseyi'ne sunması bekleniyor. Paralar AB'nin ortak bütçesinden çıkacağı için Avrupa Parlamentosu tarafından onaylanması gerekecek. Bu da Mayıs ayında Avrupa Parlamentosu tarafından hukukun üstünlüğü ve temel haklar konusunda geri adım atmak ve Doğu Akdeniz'de çatışmacı ve düşmanca bir dış politika izlemekle eleştirilen Türkiye için bazı sorunlara yol açabilir. Parlamenterler, bu eğilimin devam etmesi halinde Türkiye ile üyelik müzakerelerinin resmi olarak askıya alınmasını tavsiye ettiler. Avrupa Konseyi kararları ayrıca “hukukun üstünlüğü ve temel haklar” konusundaki endişeleri de dile getirdi.
Yeni paket, AB'nin Ankara'nın Türkiye'den AB'ye düzensiz göçü durdurmasına yardımcı olmak için 6 milyar avro (7,15 milyar dolar) taahhüt ettiği 2016 AB-Türkiye Bildirisi'nin yerini alacak. Anlaşma, Ege Denizi'ni geçen göçmen sayısını azaltma amacına ulaşmış olsa da, Türkiye, vaat edilen fonların yalnızca yarısını aldığından ve Avrupa Birliği'nin vize serbestisi vaadinin, Avrupa Birliği'nin temel direklerinden biri olduğundan acı bir şekilde şikayet ediyor anlaşma gerçekleşmedi. AB üye ülkeleri ise Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ı, özellikle Türkiye'nin Şubat 2020'de mültecilerin Avrupa'ya geçmesi için sınırını açmaya karar vermesinin ardından, Suriyeli mültecileri siyasi piyon olarak kullanmakla suçluyor.
Yunanistan Başbakanı Kyriakos Miçotakis zirve öncesinde yaptığı açıklamada, "Türkiye'nin göç akışını durdurmada oynaması gereken önemli rolün farkındayız." dedi. Ek finansmana kesinlikle karşı değiliz, ancak Türkiye'nin kesinlikle uyması gereken iki koşul altındayız. Birincisi mülteci ve göçmenlerin herhangi bir şekilde araçsallaştırılmasından kaçınılması, ikincisi ise şu anda Yunan adalarında bulunan ve sığınma başvuruları reddedilen kişilerin Türkiye'ye dönüşünün kabul edilmesidir."
Yunanistan'ın bu koşulların metne dahil edilmesinde ısrar etmesi, nihai sonuçları geciktirdi
Ankara, gergin mali durumuna rağmen, paketin boyutuna odaklanması pek olası değil. Aksine, Erdoğan çoğu zaman AB fonlarını bir yara bandından başka bir şey olarak görmez. Erdoğan, sınırları mültecilere açma kararının hemen ardından AB'nin "1 milyar avro teklif ettiğini" ancak reddettiğini söyledi. Mültecilere şimdiden 40 milyar avro harcadık” dedi. “1 milyarı kendimiz bulurduk.”
Zirveden hemen önce Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve AB dış politika sorumlusu Josep Borrell, göç, vize serbestisi ve Türkiye-AB ilişkilerini görüşmek üzere bir araya geldi. Çavuşoğlu, AB'nin Türkiye ile müzakerelerde "masaya dönmesi" gerektiğini söyledi.
0 Yorumlar